Ng�i Nguy�n Thiều
I. Nguy�n qu�n:
Ng�i Nguy�n Thiều kh�ng r� gia thế ra sao, th�n sinh v�
th�n mẫu t�n g�. Chỉ biết Ng�i họ Tạ, người Trung Hoa,
qu� ở Trịnh Lương, Huyện Triều Ch�u, tỉnh Quảng ��ng.
II. Sự nghiệp tu h�nh:
Ng�i xuất gia năm 19 tuổi, tu ở ch�a Bảo-Tự (Trung Hoa),
thọ giới với Ng�i �ổi-Khao Kho�n-Vi�n H�a Thượng (Trung
Hoa). �ến năm Cảnh Trị thứ ba đời L� Huyền T�n, năm Ất
Tỵ thứ 17 đời ch�a Nguyễn Ph�c Tần (1665), Ng�i theo t�u
bu�n qua An-Nam (Việt Nam cũ) ở tại Quy-Ninh (B�nh �ịnh)
lập ch�a Thập Th�p Di ��, mở trường truyền dạy. Sau ra
Thừa Thi�n lập ch�a H� Trung thuộc quận Ph� Lộc rồi l�n
Huế lập ch�a Quốc Ấn v� dựng th�p Phổ �ồng (th�p n�y bị
qu�n T�y Sơn ph�). Ở tại Quốc Ấn �t l�u, Ng�i phụng mệnh
đức Anh T�n (Nguyễn Ph�c Tăng 1667-1691) trở về Trung
Hoa mời c�c vị cao Tăng v� thỉnh Ph�p tượng, Ph�p kh�.
�ến Quảng ��ng Ng�i mời được H�a Thượng Thạch Li�m v�
nhiều vị danh Tăng kh�c c�ng thỉnh nhiều kinh điển tượng
kh� đem về nước. L�c ấy Ch�a Nguyễn ra lệnh mở đ�n
truyền giới rất long trọng tại ch�a Thi�n Mụ.
Năm Thảo Thế thứ 10, ng�y 19 th�ng 10 , Ng�i cho gọi tất
cả đồ ch�ng dặn d� mọi việc v� truyền b�i kệ rằng:
"Tịch tịch kỉnh v� ảnh
Minh minh ch�u bất dụng
�ường đường vật phi vật
Liễu liễu kh�ng vật kh�ng."
Ng�i muốn ch�ng Tăng thấu hiểu rằng Thể ph�p th�n thanh
tịnh trong s�ng như bức gương, tuy hiện tại của sự vật
c� sai kh�c nhưng đều l� một thể ph�p th�n lu�n thay đổi,
thể ph�p th�n thường vẳng lặng m� kh�ng phải l� kh�ng,
tức l� chơn kh�ng diệu hữu vậy.
Sau đ� Ng�i ngồi y�n lặng vi�n tịch.
III. Ảnh hưởng đạo đức:
Ng�i Nguy�n Thiều l� vị tổ truyền của ph�i L�m Tế đầu
ti�n ở Trung kỳ v� cũng l� người đem đạo Phật v�o Thừa
Thi�n trước nhất. Ngo�i việc khai s�ng ch�a Quốc �n v�
H� Trung ở Thừa Thi�n v� ch�a Thập Th�p ở B�nh �ịnh,
Ng�i đ� cung thỉnh một số cao Tăng kh�c như Ng�i Thạch
Li�m, Ng�i Tử Dung, Ng�i Từ L�m, Ng�i Thuyền L�m qua
Việt Nam lập giới đ�n đầu ti�n, sau đ� c�c Ng�i n�y đều
ở lại v� lập ch�a Từ ��m, Thuyền L�m, Từ L�m, Kh�nh V�n
... Nhờ vậy, d�n ch�ng được thấm nhuần ảnh hưởng tốt đẹp
của đạo Phật. Hiện nay c�c ng�i ch�a n�y vẫn c�n v� đều
l� những ng�i ch�a danh tiếng ở Thừa Thi�n.
